Aanleiding voor de oprichting van het Centraal Bureau Verzorging Oorlogsslachtoffers (CBVO) was het onderbrengen van alle overheidsbemoeiingen ten aanzien van oorlogsslachtoffers bij één overheidsinstelling. Het CBVO nam de taken van het Bureau Afvoer Burgerbevolking (BAB) over. Per 19 december 1947 werden de afdelingen Armwezen (A) en Hulpverlening Oorlogsslachtoffers (HO) van het ministerie van Binnenlandse Zaken opgeheven en aan dat ministerie de afdeling Maatschappelijke Zorg ingesteld. Het streven was alle werkzaamheden van de afdelingen A en HO te coördineren en zoveel mogelijk samen te voegen, mede gelet op de voorgenomen liquidatie van het CBVO en de ontwikkeling van de sociaal-maatschappelijke zorg. De naam van het CBVO werd bij deze beschikking gewijzigd in de Rijksdienst voor Maatschappelijke Zorg (RMZ), die erop moest toezien dat de werkzaamheden van het CBVO, voorzover ze geen blijvend karakter droegen, voor 1 januari 1949 waren beëindigd. Onder de RMZ bleven de Provinciale BVO’s (PBVO’s) en de District BVO’s (DBVO’s), voorzover zij niet waren opgeheven, fungeren als organen van de RMZ. De RMZ ressorteerde onder de onderafdeling Maatschappelijke Zorg II van de afdeling Maatschappelijke Zorg van het ministerie van Binnenlandse Zaken. De beschikking trad 1 januari 1948 in werking.
Medisch adviseur: J.H.J. Kersten en J.A. Mens (arts)
Hoofdafdeling Algemene Zaken
Referendaris, hoofd: mr. H. Fukkink
Hoofdcommies: M.G. van der Vegt en J.H. Fuchs
Hoofdafdeling Sociale Voorlichting en Hulpverlening
Referendaris, hoofd: mej. Mr. J.M.A.J. Smits
Hoofdcommies: A.J.H.J. van Eerd en H.R. Mom
Hoofdafdeling Financiën
Referendaris, hoofd: J. de Bruine
Referendaris: H. Wilts
Hoofdcommies: W.J.A.H. van Berkel
Positie binnen de organisatie
Ministerie van Binnenlandse Zaken
Afdeling Hulpverlening Oorlogsslachtoffers en Evacuatiezaken (HO)
Uitvoerend orgaan: Centraal Bureau Verzorging Oorlogsslachtoffers (CBVO)
Doelstelling
Financiële en maatschappelijke verzorging van oorlogsslachtoffers en Indische repatrianten.
Bevoegdheden
CBVO
Sectie A: toezicht houden op en algemene leiding over de geldelijke en verdere maatschappelijke hulpverlening aan oorlogsslachtoffers
Sectie B: toezicht houden op en algemene leiding over de voorbereiding van de evacuatie en de overbrenging en onderbrenging van evacués. Sectie B stelde eveneens nadere regels vast ten aanzien van de organisatie en werkwijze van de PBVO’s en de DBVO’s
Provinciale BVO’s (PBVO’s)
Sectie A: geldelijke en verdere maatschappelijke hulpverlening aan oorlogsslachtoffers
Sectie B: voorbereiding van de evacuatie en de overbrenging en onderbrenging van evacués
District BVO’s (DBVO’s)
Afdeling I: sociale voorlichting
Afdeling II: hulpverlening oorlogsslachtoffers
Afdeling III: afvoer burgerbevolking
Afdeling IV: algemeen secretariaat
Afdeling V: financiële controle
Taken
De taken van het CBVO waren:
de verzorging van de oorlogsslachtoffers, die door de oorlog of de oorlogsomstandigheden, dan wel door handelingen of maatregelen van de bezetter, geheel of gedeeltelijk niet in staat waren in hun levensonderhoud te voorzien en als gevolg daarvan bijstand behoefden. Voorwaarde was dat deze verzorging geen betrekking mocht hebben op de regeling van de materiële oorlogsschade die werd uitgevoerd door de ministeries van Handel, Nijverheid en Landbouw en door Financiën.
de verzorging van gerepatrieerden uit Nederlands-Indië die officieel thuishoorde onder het ministerie van Overzeese Gebiedsdelen, maar die werd opgedragen aan het CBVO.
De repatriëring van Indische repatrianten na afloop van de oorlog in Nederlands-Indië vond plaats per schip. Tijdens de reis werden lijsten met namen van alle repatrianten opgesteld en per luchtpost naar Nederland gestuurd. Op basis van deze passagierslijsten stelde het CBVO families van repatrianten op de hoogte over hun komst.
Inventaris van het archief van het Ministerie van Binnenlandse Zaken: Centraal Bureau Verzorging Oorlogsslachtoffers, sinds 1947 Rijksdienst voor Maatschappelijke Zorg, 1945-194. Centrale Archiefselectiedienst / Nationaal Archief (Winschoten / Den Haag 1986).
Omvang: 18 pagina’s. De inventaris bevat een historische en archivistische inleiding (blz. 5-13).
Indices op toegang
Het archief is gedeeltelijk geïndiceerd.
Omvang
1,6 meter
Aantal inventarisnummers
51 inventarisnummers
Archiefordening
Chronologisch
Thematisch
Informatiedrager
papier
Openbaarheid
beperkte openbaarheid
Toelichting
Een klein aantal stukken van dit archief is in slechte materiële staat, wat tot gevolg heeft dat het (tijdelijk) niet aangevraagd kan worden. Bij het aanvragen via de terminal verschijnt een mededeling ter zake.
Verloren geraakt
Niet bekend
Selectie en vernietiging
Uit het oorspronkelijke archief (3,77 meter) werd ca. 57 % vernietigd volgens de vernietigingslijst van het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Analytische beschrijving van het archief
Het archief van het CBVO bevat onder andere:
Jaar- en maandverslagen van het CBVO en zijn vertakkingen in het land, 1946-1947
Maandrapporten van de PBVO’s en de DBVO’s betreffende de controle op het beheer van kampen en inrichtingen in de provincies, 1945-1948
Maandrapporten van de afdeling Financiële Controle van het CBVO op de door de PBVO’s en DBVO’s ingezonden verslagen, 1946-1949
Rapporten betreffende de financiële verantwoording van het CBVO, 1947
Rapporten betreffende de controle op de financiële administratie van de PBVO’s en de DBVO’s door de financiële controleurs van het CBVO en de Rijksdienst voor Maatschappelijke Zorg (RMZ), 1945-1949
Rapporten betreffende de controle op de comptabele administratie van de kampen en inrichtingen door de financiële controleurs van de RMZ, 1948-1949
Correspondentie
Instructies, regelingen en voorschriften voor de door het CBVO, de PBVO’s en de DBVO’s te verrichten werkzaamheden, 1945-1946
Organisatieschema van de afdeling Financiële Controle van het CBVO, 1946
Personeelsstaten van inrichtingen en kampen met opgaaf van het aantal verpleegden, 1946
Deelarchieven/ gedeponeerde archieven
Niet bekend
Archiefstukken van organisatie/persoon in andere archieven
Niet bekend
Bronnen
Inventaris van het archief van het Ministerie van Binnenlandse Zaken: Centraal Bureau Verzorging Oorlogsslachtoffers, sinds 1947 Rijksdienst voor Maatschappelijke Zorg, 1945-194. Centrale Archiefselectiedienst / Nationaal Archief (Winschoten / Den Haag 1986).
![[Plaatje niet gevonden]](https://www.oorlogsgetroffenen.nl/media/av_cache/707_200x.jpg "klik op de afbeelding voor een hogere resolutie")