Op 3 januari 2005 is de Stichting ICODO opgevolgd door de Stichting Cogis
Oprichters
Het ontstaan van de Stichting ICODO was het resultaat van een samenvoeging van twee vergelijkbare instellingen die eind jaren '70 kort na elkaar opgericht werden. In 1977 werd er een Informatiecentrum voor door de oorlog getroffenen opgericht, dat gevestigd was in Utrecht. Oorlogsgetroffenen konden hier terecht met hun hulpverleningsvragen. Dit Informatiecentrum opende vanaf 20 februari 1979 zijn deuren.
Min of meer parallel aan deze ontwikkeling adviseerde het Werk- en Adviescollege immateriele hulpverlening aan oorlogsslachtoffers (WAC) in haar eindrapport van 1978 de oprichting van een permanent orgaan Informatie en Coördinatie Dienstverlening Oorlogsgetroffenen. Al in de ministerraadsvergadering van 30 juni 1978 werd naar aanleiding van een tussentijds advies van het WAC het besluit genomen het ICODO op te richten. Een commissie bereidde de oprichting van een Stichting voorlopig ICODO voor. Op 8 mei 1979 kwam het bestuur van het voorlopig ICODO voor het eerst bijeen en was deze Stichting een feit. De eerste medewerkers deden hun intrede in april 1980.
Op 9 juni 1980 is de Stichting voorlopig ICODO samengevoegd met de Stichting Informatiecentrum voor door de oorlog getroffenen te Utrecht, om zo de Stichting ICODO te creëren, die bij wet ingesteld werd. Koningin Beatrix verrichtte de plechtige opening op 3 april 1981. Het WAC adviseerde ook om aan het ICODO een wettelijke status te verlenen. Dit gebeurde bij beschikking dd 24 september 1984.
Aanleiding voor oprichting
Het Werk- en Adviescollege (WAC) adviseerde in 1978 de oprichting van een permanent informatie- en coördinatiecentrum om meer voorlichting te kunnen bieden over de problemen van oorlogsslachtoffers aan de Nederlandse samenleving, aan de overheid en aan hulpverlenende instanties. Hiertoe werd besloten tot de oprichting van Stichting ICODO. In 1980 werd ICODO een feit.
Voorloper
Stichting Informatiecentrum voor door de oorlog getroffenen
De Stichting wordt bestuurd door een bestuur, waarvan de leden door de ministers worden benoemd, geschorst en ontslagen, te weten:
een onafhankelijk voorzitter, tevens lid
vier. onafhankelijke leden die geacht kunnen worden deskundig te zijn op medisch, psycho-therapeutisch, sociaal of sociaal-cultureel, dan wel bestuurlijk gebied
een lid op voordracht van en bij voorkeur uit het bestuur van respectievelijk:
de Stichting 1940-1945
de Stichting Joods Maatschappelijk Werk
de Stichting Pelita
de Bond van Nederlandse Militaire Oorlogsslachtoffers
het Centraal Orgaan Voormalig Verzet en Slachtoffers
de Nederlandse Vereniging voor Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg
de Joint, Landelijke Organisatie voor Maatschappelijke Dienstverlening
de Stichting Burger-oorlogsgetroffenen
een lid op voordracht van en uit respectievelijk:
de Buitengewone Pensioenraad;
de Uitkeringsraad;
de Raad van Overleg binnen de Stichting 1940-1945
Doelstelling
In de statuten van de Stichting ICODO zijn de doelstellingen als volgt omschreven:
"1. De Stichting heeft ten doel:
a. het bevorderen van de doeltreffendheid van de dienstverlening aan oorlogsgetroffenen en het coördineren van die dienstverlening;
b. het verstrekken van informatie omtrent wetten, regelingen en procedures, die voor oorlogsgetroffenen van belang zijn, als ook omtrent hulpverleningsmogelijkheden.
2. De Stichting tracht haar doel te bereiken onder meer door middel van:
a. het bevorderen van de deskundigheid in de dienstverlening en het wetenschappelijk onderzoek in het belang van de oorlogsgetroffenen, het behartigen van de voorlichting aan instellingen, doelgroepen en de samenleving, en het verstrekken van informatie aan oorlogsgetroffenen, hulpverleners, hulpverlenende instellingen en andere personen of instanties;
b. het desgevraagd bemiddelen tussen oorlogsgetroffenen en hulpverleners;
c. het uitbrengen van advies binnen haar werkterrein aan overheden, hulpverleningsorganisaties, andere organisaties en individuele hulpverleners na raadpleging van de natuurlijke of rechtspersoon op wie het advies betrekking heeft.
3. De Stichting neemt alle rechten en verplichtingen over van de voormalige te Utrecht gevestigde 'Stichting Voorlopig ICODO', waarin is geïntegreerd de Stichting Informatiecentrum voor door de Oorlog Getroffenen.
4. De Stichting zal zelf geen rechtstreekse procesmatige hulp verlenen.
5. De Stichting zal niet treden in de taken en doelstellingen van de instellingen en instanties, welke betrokken zijn bij de hulpverlening aan oorlogsgetroffenen en bij de uitvoering van de vigerende wetten en regelingen die van toepassing zijn op oorlogsgetroffenen."
Taken
De Stichting werd bestuurd door een bestuur, waarvan de leden werden benoemd, geschorst en ontslagen door de minister onder wie Welzijn ressorteert, de minister onder wie Volksgezondheid ressorteert en de minister onder wie Defensie ressorteert. Vertegenwoordigers van deze ministers zijn aangewezen als adviseurs van het bestuur van Stichting ICODO.
De Stichting ICODO was een vraagbaak en aanspreekpunt, zowel voor oorlogsgetroffenen als voor professionele en vrijwillige hulpverleners. Het ICODO gaf oorlogsgetroffenen informatie en advies op het gebied van wetten en regelingen en bemiddelde bij het zoeken naar passende hulpverlening bij medische en psychosociale problemen. Voor de hulpverleners werden onder meer cursussen en studiedagen over oorlogs- en geweldsproblematiek georganiseerd, maar ook voor consultatie en verwijzing konden zij bij het ICODO terecht.
De Stichting had tevens tot taak besluiten te nemen in het kader van de uitvoering van de Welzijnswet 1994, het Bekostigingsbesluit welzijnsbeleid en de Subsidieregeling welzijnsbeleid oftewel de mandaatregeling, voor zover de besluiten betrekking hadden op de verstrekking van instellings- en projectsubsidies voor vrijwilligerswerk ten behoeve van oorlogsgetroffenen, hun partners en hun kinderen.
In november 1990 is het Aanspreekpunt Naoorlogse Generatie (ANG) ingesteld door het toenmalige ministerie van WVC (het huidige VWS) ten behoeve van de verbetering van de immateriële hulpverlening aan de kinderen van oorlogsgetroffenen uit de Tweede Wereldoorlog. Het Aanspreekpunt is een multidisciplinair samenwerkingsverband tussen het Centrum '45, het Sinai Centrum en de Stichting ICODO (nu Cogis). Als onderdeel van het ANG was Stichting ICODO betrokken bij de uitvoering van de Tijdelijke vergoedingsregeling psychotherapie na-oorlogse generatie (Tvp). De drie instellingen die zijn verenigd in het ANG hebben ruime ervaring met de behandeling van en dienstverlening aan oorlogsgetroffenen en hun kinderen.
Het ANG geeft aan de naoorlogse generatie onder andere informatie met betrekking tot de mogelijkheden van psychotherapeutische hulp, indien nodig verstrekt men een advies en bemiddelt bij verwijzing naar adequate psychotherapeutische hulp. Vanaf 1 januari 2005 is het Aanspreekpunt een onderdeel van Cogis.
De Tijdelijke vergoedingsregeling psychotherapie na-oorlogse generatie is door de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport ingesteld in het kader van de immateriële hulpverlening aan de naoorlogse generatie en is bedoeld voor de vergoeding van de kosten verbonden aan psychotherapie. Deze regeling is op 17 oktober 1994 in werking getreden en wordt uitgevoerd door de Pensioen- en Uitkeringsraad (PUR). Op grond van deze regeling kan de PUR een vergoeding verstrekken in de kosten van maximaal 90 behandelingen psychotherapie aan diegenen die thans problemen ondervinden in verband met hetgeen (een van) de ouders of andere opvoeders tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt. Deze vergoeding kan worden toegekend indien is voldaan aan een vijftal voorwaarden:
op vergoeding van de behandeling mag geen aanspraak bestaan krachtens de Awbz of een niet op grond van die wet geregelde ziektekostenverzekering;
de aanvrager moet kort voor, tijdens of na de Tweede Wereldoorlog geboren zijn en woonachtig zijn in Nederland;
de oorlogservaringen van (een van) de ouders dan wel andere opvoeders moeten van een zodanige invloed op de opvoeding van aanvrager zijn geweest, dat er psychische klachten zijn welke met een grote mate van waarschijnlijkheid met die oorlogservaringen van (een van) de ouders dan wel andere opvoeders in verband staan;
de behandeling moet geïndiceerd zijn vanwege de hierboven genoemde psychische klachten;
de behandeling moet plaats vinden door een hulpverlener die is ingeschreven in het register, bedoeld in de regeling van de Staatssecretaris van VWS van 30 juli 1986, houdende regels omtrent de registratie van psychotherapeuten.
Sinds de inwerking treding van de Tvp is het ANG belast met de beoordeling van de hiervoor onder 3 en 4 genoemde voorwaarden van deze regeling. De beoordeling vindt plaats door een psychiater of psychotherapeut/niet-psychiater, werkzaam bij het Sinaï Centrum dan wel het Centrum '45, die tevens verbonden is aan het samenwerkingsverband ANG. Het ANG zal, om de PUR een gemotiveerd advies te kunnen geven, informatie opvragen bij de behandelen psychiater/psycholoog en de aanvrager, indien dit noodzakelijk wordt geacht voor de beoordeling, uitnodigen voor een persoonlijk onderhoud. Na ontvangst van het advies neemt de PUR op de aanvraag een beslissing. Deze beslissing wordt middels een beschikking aan de aanvrager toegezonden.
De Stichting ICODO werd voor 100% door VWS gesubsidieerd. Het ministerie van VWS draagt de zorg voor het archief van het ICODO. De subsidietaak van de Stichting is in 1998 met een mandaatverklaring gehandhaafd; haar ZBO-status is echter vervallen.
Vanaf september 1984 tot december 2004 gaf de Stichting ICODO het kwartaalblad 'ICODO-info' uit. Dit periodiek is onder meer in te zien bij het NIOD, signatuur PER.0936.
Er bestaat een eenvoudige toegang, bovendien bevatten de archiefdozen een opschrift
Omvang
31 archiefdozen
Archiefordening
Thematisch
Informatiedrager
papier
Openbaarheid
beperkte openbaarheid
Toelichting
Het archief is op 23 april 2009 overgedragen aan het ministerie van VWS. Na schoning en inventarisatie zal het in 2010 ter beschikking komen van het Nationaal Archief te Den Haag. Het is nog niet bekend of er op dat moment al dan niet beperkingen zullen zijn ten aanzien van de openbaarheid. Onderzoekers zullen het archief op aanvraag kunnen raadplegen.
Analytische beschrijving van het archief
Het archief is opgesplitst in drie delen; één deel betreft stukken omtrent het uitvoeren van de mandaatregeling (verstrekken van subsidies aan vrijwilligersorganisaties), het tweede deel betreft het bestuursarchief. Het derde deel bestaat uit vijf dozen die diversen zoals jaarverslagen, verslagen van activiteiten en onderzoeken bevatten. In het archief komen stukken omtrent belangrijke personen zoals Pim Boellaard, de psychiater Bastiaans en Joop Worrell voor. Ook bevat het (deels handgeschreven) documenten over de voorlopers van ICODO en bijzondere stukken die te maken hebben met het WAC-rapport.
Het eerste deel betreffende de mandaatregeling bestaat uit dertien dozen, zes daarvan zijn betiteld als algemeen. De overige hebben betrekking op specifieke organisaties. Twee dozen bevatten stukken van de bestuurscommissie vrijwilligersorganisaties.
Het tweede deel, het bestuursarchief, bestaat eveneens uit dertien dozen. Twee dozen omtrent het ontstaan van ICODO, twee dozen hebben betrekking op de Raad van Advies. De overige negen dozen zijn gevuld met verslagen van het Dagelijks Bestuur en Algemeen Bestuur van ICODO.
Het derde deel bestaat uit vijf dozen.
1) Diverse rapporten, accountantsrapporten, jaarverslagen ICODO
![[Plaatje niet gevonden]](https://www.oorlogsgetroffenen.nl/media/av_cache/917_200x.jpg "klik op de afbeelding voor een hogere resolutie")