Recovery Allied Prisoners of War and Internees

1945-1946

De Britse South East Asia Command (SEAC) onder leiding van Supreme commander admiraal L. Mountbatten.

Nederlands-Indië lag sinds de conferentie van Potsdam in het bevelsgebied van de SEAC. Mountbatten, de Supreme commander van SEAC, droeg aan het ALFSEAC (Allied Land Forces South East Asia Command) om een plan op te stellen voor de verzorging van krijgsgevangenen en burgergeïnterneerden die na de bevrijding opgevangen zouden moeten worden. Voor de uitvoering van de plannen werd de Recovery Allied Prisoners of War and Internees opgericht.

Allied Military Administration Civil Affairs Branch

De RAPWI was een Britse organisatie en was in meerdere landen in Zuid-Oost Azië actief. In Nederlands-Indië bestond de organisatie voor het merendeel uit Nederlandse medewerkers die gerecruteerd waren uit voormalig geïnterneerden. De RAPWI stond ook in Nederlands-Indië onder Brits commando.

De centrale leiding lag bij het RAPWI-Coördinatie Comité. Hieraan werd een Nederlandse adviseur toegevoegd.

Aan de staf van de regionale commandanten werd een control staff toegevoegd, die alle hulpverlening in het betreffende gebied coördineerde.

Er werden in eerste instantie zes van deze control teams ingesteld:

• Malakka
• Singapore
• Frans Indo-China
• Thailand
• Hong Kong
• Java onder leiding van de Brit kolonel K.M.G. Dewar en de Nederlander luitenant-kolonel  D.L. Asjes. Het Kantoor Displaced Persons werd voorlopig als onderdeel van RAPWI op Java opgenomen.

De control staf in Malakka zou naar het beëindigen van haar werkzaamheden aldaar worden overgeplaatst naar Sumatra. Elke control staf had een aantal RAPWI-teams onder zich die verantwoordelijk was voor de daadwerkelijke hulpverlening. Ook de gezamenlijk opererende Nederlandse hulpverleningsteams kwamen op Java en Sumatra onder RAPWI-leiding te staan.

De RAPWI viel onder de South East Asia Command

De RAPWI was verantwoordelijk voor de planning en uitvoering van de opvang, verzorging en repatriëring van alle krijgsgevangenen en geïnterneerden in het bevelsgebied van SEAC. Voor de repatriëring kwamen echter alleen Britse, Canadese, Australische, Nieuw Zeelandse, Indiase en Amerikaanse krijgsgevangenen en burgers uit de archipel in aanmerking. Nederlandse krijgsgevangenen en geïnterneerden zouden alleen gerepatrieerd worden indien dit op medische gronden noodzakelijk was.

Het Kantoor Displaced Persons, de lokale Rode Kruis-comités en comités van ex-geïnterneerden opereerden door gebrek aan personeel vaak onder de vlag van de RAPWI.

Taken:

• Overname en beheer van elk RAPWI-kamp in bevrijd gebied.
• Verzamelen en verzenden van de administratie van de vijand betreffende gevangenen, waaronder stukken betreffende degenen die overleden zijn in gevangenschap, die zijn ontsnapt, die overgeplaatst zijn en die vrijgelaten zijn.
• Evacueren van krijgsgevangenen en burgergeïnterneerden uit operationeel gebied.
• De behandeling en verzorging van alle krijgsgevangenen en burgergeïnterneerden.

Repatriëring

• Burgergeïnterneerden
• Krijgsgevangenen

Nederlands-Indië

• Kantoor Displaced Persons
• Leger Organisatie Centrum
• Centraal Evacuatie Bureau
• Commissariaat voor Indische Zaken
• Opsporingsdienst Overledenen
• Nederlands-Indisch Rode Kruis
• Bannier, P.J.
• Algemene Secretarie van de Nederlands-Indische Regering
• Ministerie van Koloniën
• Centraal Informatie Bureau van het Nederlands-Indisch Rode Kruis
• Centraal Contact- en Postbureau van de RAPWI op Java
• RAPWI Informatiebureau- en postkantoor te Singapore
• Repatrieringsdienst Indië
• Nederlands Informatie Kantoor te Singapore
• Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie
• Oost-Indische Kamer

• Schouten, C., Geschiedkundig overzicht der RAPWI (z.p. ca 1947).