Nederlandse ontvangstcentra krijgsgevangenen

Nationaal Archief, Den Haag. www.nationaalarchief.nl

Inventaris

Toegang gedigitaliseerd

2.13.98

Inventaris van het archief van het Ministerie van Defensie: Collectie Krijgsgevangenen, 1940-1946. Nationaal Archief (Den Haag 2000).

Omvang 22 pagina's. De inventaris bevat een historische en archivistische inleiding (blz. 6-12).

36,8 meter; 172 inventarisnummers.

Anders

Bij de rangschikking van de stukken is getracht de gebeurtenissen van de krijgsgevangenen te volgen in de tijd: De krijgsgevangenen worden afgevoerd naar Duitsland, daar ingeschreven, ze houden dagboeken bij, ze worden gerepatrieerd naar Nederland en daar opgevangen en opnieuw geregistreerd.

papier

volledige openbaarheid

beperkte openbaarheid

Krachtens artikel 15, lid 1 is de openbaarheid van inventarisnummer 113 beperkt tot 75 jaar (2021) na opmaak van de archiefbescheiden in het betreffende omslag. Ter beoordeling aan de beheerder van het Nationaal Archief mogen de archiefbescheiden slechts worden geraadpleegd na ondertekening van een verklaring waarin de onderzoeker verklaart geen inbreuk te zullen plegen op de eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer van de in de bescheiden genoemde personen.

Geen verdere informatie over bekend.

De collectie bestaat uit een verzameling archiefbescheiden over de Nederlandse militairen die tijdens de Tweede Wereldoorlog van mei 1942 tot april 1945 in krijgsgevangenschap werden geïnterneerd in verschillende kampen in Nederland, Duitsland en Polen. De collectie bevat stukken die zijn opgesteld door de Duitsers in de krijgsgevangenkampen en archiefmateriaal over het leven in de kampen. Daarnaast zijn er stukken van meerdere organisaties en personen die zich hebben ingezet voor de repatriëring, registratie en opvang van krijgsgevangenen. Van sommige archiefstukken is de herkomst onduidelijk. Bovendien is het niet meer te achterhalen hoe deze collectie tot stand is gekomen. Van de volgende organisaties die te maken hebben gehad met de repatriëring en registratie van krijgsgevangenen zijn stukken opgenomen in deze collectie.

Dutch Liaison section PWX Branch G1 Division SHAEF Main

In de collectie Krijgsgevangenen is de correspondentie van de Dutch Liaison section PWX Branch G1 Division SHAEF Main opgenomen. Deze dossiers bevatten stukken over de organisatie en uitvoering van de repatriëring van Nederlandse krijgsgevangenen.

Nederlandse ontvangstcentra krijgsgevangenen

Van het ontvangstcentrum Godinne is de correspondentie van de kampcommandant majoor J. de Kruijff bewaard gebleven. Daarnaast zijn er formulieren en registers - beide alfabetisch-lexicografisch geordend - met persoonlijke gegevens van gerepatrieerde krijgsgevangenen opgemaakt in diverse ontvangstcentra. De formulieren en registers bevatten gegevens over de krijgsgevangenschap, de data van aankomst en vertrek ontvangstcentrum etc.

Registratiebureau Nederlandse Krijgsgevangenen

Er zijn weinig stukken van het Registratiebureau aanwezig in de collectie. Het inventarisnummer 114 bevat een naamlijst van Nederlandse gevangenen van het 1e Nederlandse Militaire Hospitaal te Brussel.

Centraal Indeelingsbureau

De collectie bevat de brievenboeken opgemaakt door het Centraal Indelingsbureau en ingekomen en minuten van uitgaande stukken van het bureau.

Overige stukken

De collectie krijgsgevangenen bevat een groot aantal lijsten, staten en registers met persoonlijke gegevens over krijgsgevangenen en vermiste en overleden militairen. Daarnaast zijn er (Duitse) stukken betreffende de registratie van krijgsgevangenen in de kampen.

Hieronder een aantal voorbeelden van in de collectie aanwezige stukken:

• Inventarisnummers 4-54. Zu- und Abgangstliste für Kriegsgefangene, staten houdende gegevens van krijgsgevangenen, 1940-1945.
• Inventarisnummers 73-83. Alfabetisch-lexicografische registers houdende diverse gegevens van Nederlandse militairen in krijgsgevangenschap, 1942-1945.
• Inventarisnummers 85-89. Register, geordend op inschrijfnummer, houdende persoonsgegevens van krijgsgevangen Nederlandse militairen, 1943-1945.
• Inventarisnummer 163. Stukken betreffende de politieke beoordeling van zich in krijgsgevangenschap bevindende (reserve-)officieren en hun mogelijke vrijlating daaruit, 1942-1943.
• Inventarisnummer 164. Staat houdende de aankomst, overplaatsing en overlijden van Nederlandse krijgsgevangenen, 1943-1944.

De inventarisnummers 163-170 werden oorspronkelijk aangetroffen als gedeponeerd archief in de collectie zuivering, maar zijn gezien de aard van de inhoud overgeplaatst
naar de collectie Krijgsgevangenen.

Tijdens het inventarisatieproject van het gewoon verbaalarchief van het ministerie van Oorlog/Defensie werd een doos uit de collectie krijgsgevangenen afgescheiden en als de collectie F.H.A.H. Tielens, hoofd afdeling A (Algemene Zaken) van het Commissariaat voor de belangen van de voormalige Nederlandsche Weermacht, 1942 - 1945 uiteindelijk opgenomen in inventaris 12.13.01 onder de nummers 5107-5129.