Marinecommandant Australië

1942-1947

De datum van benoeming was op of omstreeks 1 maart 1942.

Na de val van Java in maart 1942 weken ruim duizend Nederlandse militairen uit naar Australië. De Nederlandse militairen maakten in het vervolg van de oorlog integraal deel uit van de geallieerde strijdkrachten, maar er bleef formeel ook een Nederlandse organisatiestructuur bestaan. Het marinepersoneel kwam te vallen onder de Marinecommandant Australië.

Marine Liquidatie Commissie

Marinecommandant Australië

• 1 maart 1942 - 1 mei 1943 schout-bij-nacht F.W. Koster.
• 1 mei 1943 - 1 oktober 1945 tijdelijk schout-bij-nacht P. Koenraad.
• 1 oktober 1945 - 5 augustus 1946 kapitein ter zee jhr. H.A. van Foreest.
• 5 augustus 1946 - 15 augustus 1947 kapitein luitenant ter zee B.J.G. Schokking.

Op 27 oktober 1943 werd generaal-majoor L.H. van Oyen aangewezen als Commandant der Nederlands-Indische strijdkrachten. Op basis van zijn hogere rang nam Van Oyen de functie van Onderbevelhebber der Strijdkrachten in het Oosten van de Marinecommandant schout-bij-nacht Koenraad over.

In 1944 bestond het hoofdkwartier van de MCA uit de volgende afdelingen:

• Staf.
• Personeel.
• Materieel.
• Plaatselijke dienst.
• Intendance en administratie.
• Scheepvaart (vanaf april 1944).

Inrichting van de organisatie dd 8 december 1944

• MCA.
• Staf.
  
  • Adjudant Chef Staf.
  • Chef staf.
  • Plaatsvervangend MCA.
    • Bureau Inlichtingen
    • Bureau Operaties
    • Bureau Organisatie
    • Bureau Verbindingen
    • Bureau Koopvaardij
    • Bureau Vliegdienst
    • Secretaris
• Afdeling.
  • Materieel.
  • Personeel en plaatselijke dienst.
  • Intendance.
  • Geneeskundige dienst.
  • Marine radio dienst.

1946-1947 Afwikkeling van het marinecommando Australië.

Voor de afwikkeling en liaisontaken werd nog een afdeling van de marine in Australië gehandhaafd. Deze kwam onder algemeen toezicht te staan van de Royal Netherlands Naval Liaison Officer Australië. Het hoofdkwartier werd opgeheven, evenals de afdelingen staf, personeel, geneeskundige dienst, administratie, radio en verbindingsdienst. De afdelingen materiaal en intendance werden respectievelijk omgezet in de:

• Aankoopcommissie voor materiaal en geneesmiddelen.
• Aankoopcommissie van voeding en kleding.

De Marinecommandant ressorteerde onder de Bevelhebber der Strijdkrachten in het Oosten.

De OBSO voerde het bevel over het in de South West Pacific Area gestationeerde Nederlandse en Nederlands-Indische legerpersoneel. Dit bevel beperkte zich echter tot die zaken, welke de gehele krijgsmacht als één geheel beschouwd raakten. Als zaken die dit betroffen werden aangehaald:wijzingen in de traktementen, soldijen, toelagen, pensioenen en onderstanden, het verlenen van hogere (tijdelijke) rangen in bepaalde functies.

Informatieverstrekking over personen

• Krijgsgevangenen

• Militairen algemeen

Australië

De OBSO voerde het bevel over het in de South Pacific Area gestationeerde Nederlandse en Nederlands-Indische legerpersoneel.

• Bevelhebber der Strijdkrachten in het Oosten
• Bevelhebber der Zeestrijdkrachten
• Commandant der Zeemacht in Nederlands-Indië

• Inventaris van het archief van het Ministerie van Marine: Marinecommandant Australië, tot 27 oktober 1943 tevens Onderbevelhebber der Strijdkrachten in het Oosten en daarbij gedeponeerde archiefbescheiden, 1942-1947. Nationaal Archief (Den Haag 2000).