Regeringscommissaris voor repatriëring van het ministerie van Sociale Zaken
Aanleiding voor oprichting
In oktober 1943 werd er door de regering een regeringscommissaris voor de repatriëring aangesteld in de persoon van G.F. Ferwerda. Ferwerda kreeg als taak de repatriëring ten uitvoer te brengen. Hij richtte voor dit doeleinde een aantal missies op dat in het buitenland de repatriëringswerkzaamheden zou gaan verrichten. De Nederlandse missies werkten samen met nationale organisaties in het land waar de missies werkzaam waren. Sommige missies bestonden uit zelfstandige teams, andere waren gekoppeld aan een diplomatieke post. In Zwitserland werd een afdeling van het gezantschap met de repatriëring belast.
Inrichting van de organisatie
De afdeling Vluchtelingen en de afdeling Repatriëring van het gezantschap te Bern werden in juni 1945 samengevoegd. P.C. Naeff werd hoofd van de afdeling.
Behalve op de hoofdlocatie in Bern, werkte er een aantal personen op locatie in Zwitserland die voor de registratie van de repatrianten zorgde.
Positie binnen de organisatie
De afdeling Repatriëring was een onderdeel van het gezantschap der Nederlanden te Bern. De afdeling viel echter onder verantwoordelijkheid van de regeringscommissaris voor repatriëring en later van de afdeling Repatriëring en Opsporing van vermiste personen van het ministerie van Sociale Zaken.
Taken
De afdeling Repatriëring was belast met het opzoeken, registreren en repatriëren van Nederlanders die zich in Zwitserland bevonden. Dit waren zowel Nederlanders die tijdens de oorlog naar Zwitserland waren gevlucht als Nederlanders die na afloop van de oorlog uit diverse omringende landen via Zwitserland naar Nederland probeerden te komen.
Inventaris van de archieven van de Regeringscommissaris voor Repatriëring (1942) 1943-1945 (1952); Afdeling Repatriëring en Opsporing, (1943) 1945-1952; Missie tot Opsporing van Vermiste Personen uit de Bezettingstijd, 1943-1952; Missie Willems, 1944-1948. Nationaal Archief (Den Haag 1991).
Archief van de afdeling Repatriëring van het Nederlands Gezantschap te Bern
Omvang: 93 pagina’s. De inventaris bevat een historische en archivistische inleiding (blz. 7-27)
Indices op toegang
De inventaris bevat een index met trefwoorden
Omvang
15.00 meter; 590 inventarisnummers. Het archief van de afdeling omvat 3 inventarisnummers
Archiefordening
Chronologisch
Informatiedrager
papier
Openbaarheid
beperkte openbaarheid
Toelichting
Voor raadpleging van bescheiden die betrekking hebben op nog levende personen, en van de in de inleiding genoemde inventarisnummers, is toestemming van de directeur Nationaal Archief vereist. In de inventaris is een overzicht opgenomen welke dossiers beperkt openbaar zijn.
Verloren geraakt
Het is mogelijk dat een deel van het archief verloren is gegaan, omdat de inventariseerder in de inleiding van de inventaris vermeldt dat het archief van de gehele inventaris in de dozen 59-123 was opgeborgen. De dozen 1-58 zijn door de inventariseerder niet aangetroffen. Een andere mogelijkheid is dat de dozen opnieuw genummerd zijn en dat er dus geen archiefstukken verloren zijn gegaan.
Selectie en vernietiging
Er is bij de inventarisatie van dit archief één dossier (dubbel) van de Missie Bern vernietigd. De inventarisatie is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in 1990. De vernietigingslijst is opgenomen in de inventaris.
Analytische beschrijving van het archief
Het archief van de Missie Bern bestaat uit drie dossiers. Twee dossiers bevatten lijsten van mensen die vanuit Zwitserland zijn gerepatrieerd.
Archiefstukken van organisatie/persoon in andere archieven
Bij de afdeling Oorlogsnazorg van het Nederlandse Rode kruis bevindt zich een kaartsysteem (2 kaartenbakken) met gegevens over Nederlandse personen die vanuit Zwitserland naar Nederland gaan (1945).